Phó Thủ tướng cho biết,ĐềxuấtChủtịchnướcThủtướngbổnhiệmcóthờihạnchứcdanhđặcpháiviê dự thảo nghị quyết tập trung vào 3 nhóm chính sách lớn.

Thứ nhất, chính sách tăng cường và làm sâu sắc hơn quan hệ với các đối tác, nhất là các nước láng giềng, nước lớn, các đối tác quan trọng khác và bạn bè truyền thống.

Trong chính sách này có áp dụng cơ chế xử lý khó khăn, vướng mắc trong việc thực hiện các dự án hợp tác với các đối tác nước ngoài có tính chất trọng điểm, chiến lược.

Về quy định áp dụng ưu đãi, hỗ trợ các tổ chức quốc tế, phái đoàn đặc biệt và tổ chức phi chính phủ nước ngoài hiện diện tại Việt Nam, dự thảo nghị quyết quy định các ưu đãi, hỗ trợ về thuế, phí, việc đặt trụ sở tại Việt Nam với các đối tác này.

Dự thảo cũng định hướng về tạo cơ chế cử lực lượng tham gia hoạt động kiến thiết tại các nơi có xung đột, thảm họa hoặc xây dựng các công trình hỗ trợ các đối tác từ kinh phí của đối tác nước ngoài (đặc biệt là Liên Hợp Quốc) hoặc kinh phí của ta, bảo đảm hiệu quả, có giá trị biểu tượng lâu dài và giảm thiểu thất thoát.

Đáng chú ý, dự thảo nghị quyết cho phép UBND cấp tỉnh lập văn phòng đại diện ở nước ngoài tại một số địa bàn trọng điểm. Ngân sách của việc lập văn phòng đại diện được bảo đảm từ ngân sách thường xuyên của UBND cấp tỉnh. Chính phủ sẽ quy định điều kiện thành lập, cơ cấu tổ chức, chức năng, nhiệm vụ, trình tự, thủ tục và việc quản lý văn phòng đại diện của UBND cấp tỉnh ở nước ngoài.

Đối với quan hệ với các nước láng giềng, dự thảo nghị quyết cho phép chính quyền địa phương cấp tỉnh chủ động hơn trong công tác đối ngoại biên giới. Cụ thể, UBND cấp tỉnh quyết định dự án đầu tư sửa chữa mốc quốc giới bị hư hỏng, xây mới mốc quốc giới bị cuốn trôi hoặc không thể sửa chữa, kè sạt lở bảo vệ đường biên giới, mốc quốc giới sau khi đã được cơ quan biên giới trung ương của Việt Nam và nước liên quan kiểm tra thực địa, xác nhận.

Thứ hai, chính sách phát huy vai trò trung tâm, chủ thể, động lực và lực lượng chủ công của doanh nghiệptrong hội nhập quốc tế. Trong đó, doanh nghiệp được phép thành lập quỹ phát triển doanh nghiệp hội nhập quốc tế nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh toàn cầu và hội nhập quốc tế của doanh nghiệp Việt Nam. 

Chính phủ sẽ quy định chi tiết về việc thành lập, tổ chức, hoạt động quỹ, cơ chế, chính sách đặc biệt về huy động vốn cho quỹ và cơ chế quản lý, giám sát bảo đảm quỹ hoạt động đúng mục đích.

Trong nhóm chính sách này, dự thảo cũng quy định về hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam tại nước ngoài thành lập tổ chức đại diện và bảo vệ quyền lợi cho doanh nghiệp Việt Nam và nước ngoài tại một số địa bàn trọng điểm (tương tự như EuroCham, AmCham tại Việt Nam) nhằm đẩy mạnh liên kết giữa các doanh nghiệp, hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao khả năng phòng ngừa, ứng phó với các tranh chấp phát sinh trong quan hệ đầu tư, thương mại quốc tế.

Thứ ba, chính sách đẩy mạnh đào tạo, nâng cao chất lượng và số lượng phù hợp đội ngũ cán bộlàm công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế.

Dự thảo quy định, căn cứ quyết định của cơ quan có thẩm quyền, trên cơ sở đề xuất của cơ quan quản lý nhà nước về lĩnh vực và ý kiến thống nhất của Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Bộ Ngoại giao, Thủ tướng trình Chủ tịch nước bổ nhiệm có thời hạn chức danh “Đại sứ”, “Đặc phái viên của Chủ tịch nước” về một số lĩnh vực, nhiệm vụ có tầm quan trọng chiến lược trong công tác hội nhập quốc tế.

Thủ tướng bổ nhiệm có thời hạn chức danh “Đặc phái viên của Thủ tướng Chính phủ” về một số lĩnh vực có tầm quan trọng chiến lược trong công tác hội nhập quốc tế và quyết định cử người giữ chức danh này làm trưởng đoàn, cố vấn đoàn đàm phán của Chính phủ hoặc thực hiện các nhiệm vụ đối ngoại khác.

Trường hợp Việt Nam chưa đặt trụ sở cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài và trên cơ sở thỏa thuận với nước tiếp nhận, Chính phủ áp dụng thí điểm việc bổ nhiệm chức danh “Đại sứ đặc mệnh toàn quyền lưu động” để phụ trách và chịu trách nhiệm thúc đẩy quan hệ giữa Việt Nam với quốc gia liên quan.

Một nội dung đáng chú ý, dự thảo quy định người làm công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế trực tiếp, thường xuyên được hỗ trợ hàng tháng bằng 100% mức lương theo hệ số lương hiện hưởng (không bao gồm phụ cấp). Khoản hỗ trợ này được trả cùng kỳ lương và không dùng làm căn cứ để tính đóng bảo hiểm xã hội và được miễn thuế thu nhập cá nhân. 

Chính phủ ước tính kinh phí việc triển khai nghị quyết hàng năm là khoảng 990 tỷ đồng, bao gồm chế độ hỗ trợ hàng tháng cho lực lượng làm công tác đối ngoại thường xuyên khoảng 323 tỷ đồng; chi phí đào tạo, bồi dưỡng cán bộ làm công tác đối ngoại khoảng 667 tỷ đồng.

Chính phủ đề xuất cán bộ làm đối ngoại được hỗ trợ 100% mức lương hệ số